كاكه‌ گیان ئه‌وه‌ هه‌موو كاتێك وانیه‌ له‌كاتێكدا زۆر ئه‌وه‌ ده‌رده‌كه‌وێ كه‌ زه‌ویه‌كه‌ چه‌ور بێت ،،
پێم وابێت بۆ هێزی كێشكردنی نێوان گه‌رده‌كانی ئاویش ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ .

به‌پێی زانیاری خۆم .

بژیت .

هاورى كيان لةبةر ئةوةى مامؤستام زانيارى باشم هةية جونكة لةو بوارةدا زانيارى جاكم لةسةر ئةم بابةتانة هةية هؤكارى بؤ ئةوة ئةكةريتةوة  كة كوى زوةى شيوةى كويية كةسةرةتاى زةوى دروست بوونى بةهوى شلةوةية باشان  سارد بؤتةوة ماددة رةقةكانى رةق بوون شلةكةشى بوتة هةلم   Ø¨Ø§Ø´Ø§Ù† كؤمةلةى خور  هةموو ئةوانةى دةوروبةرمان كوي ئةمةش كاريكةرى هةية سوباس

هێزی پێکه‌وه‌ لکان (cohesive forces ) له‌ نێوان مۆلکیوله‌کانی ماده‌ شله‌کاندا به‌رپرسیاره‌ له‌ دروست بونی دیارده‌یه‌ك که‌ به ‌ڕاکێشانی ڕویی (  التوتر السطحی – Surface Tension  ) ناسراوه که‌ له‌سه‌ر Ú•ÙˆÛŒ ماده‌ شله‌که‌ په‌رده‌ ئاسایه‌ك دروست ئه‌بێت‌.
به‌ واتایه‌کی تر هێزێکی پێکه‌وه‌ لکان هه‌یه‌ له‌ نێوان مۆلکیوله‌کانی ماده‌ شله‌کاندا که‌ وایان لێ ئه‌کات یه‌کتری کێش بکه‌ن و پێکه‌وه‌ بنوسێن، ئه‌م هێزه‌ خۆی له‌ سیفاتی سروشتی ماده‌ شله‌کانه‌.
ئه‌م هێزه‌ش له‌ ماده‌ شله‌ جیاوه‌زاکاندا به‌ بڕی جیاواز هه‌یه‌ و وا ئه‌کات که‌ مۆلکیوله‌کان یه‌کتری کێش بکه‌ن به‌ره‌و ناوه‌ند و چه‌قی بڕه‌ ماده‌ شله‌که‌، ئه‌مه‌ش باشتر له‌ دڵۆپه‌ ئاو دا ده‌رئه‌که‌وێت چونکه‌ بچوکترن.
مۆلکیوله‌کانی ده‌ور و به‌ری دڵۆپه‌ ئاوه‌که‌ هێچ مۆلکیولێک هاوسێیان نیه‌ له‌ سه‌ر ڕوی ئاوه‌که‌ و ده‌ورو به‌ری ده‌ره‌وه‌ی دڵۆپه ئاوه‌‌که‌، که‌واته‌ هێزی پێکه‌وه‌ لکانه‌که‌ که‌ خۆی له‌ دیارده‌ی ڕاکێشانی ڕوییدا ئه‌بینێته‌وه‌ وا له‌ مۆلکیوله‌کانی سه‌ر ڕوی ئاوه‌که‌ و ده‌ور و به‌ری دڵۆپه‌ ئاوه‌که‌ ئه‌کات کێش بکرێن به‌ره‌ و مۆلکیوله‌کانی ناوه‌وه‌ که‌ هاوسێیانن و به‌ره‌و چه‌قی دڵۆپه‌ ئاوه‌که‌ که‌واته‌ شێوه‌یه‌کی گۆیی ئه‌دات به‌ دڵۆپه‌ ئاوه‌که‌ و ئه‌مه‌ش به‌ جوانی له‌و دڵۆپه‌ ئاوانه‌دا ده‌رئه‌که‌وێت که‌ له‌ به‌لوعه‌وه‌ ئه‌که‌ونه‌ خواره‌وه‌.
هێزی ڕاکێشانی ڕویی (  Surface Tension ) به‌ یه‌که‌ی داین بۆ هه‌ر سانتیمه‌ترێك له‌ Ú•ÙˆÛŒ ئاوه‌که‌ dynes/cm ئه‌پێورێت.
هێزی ڕاکێشانی ئاو له‌ 25 پله‌ی سه‌دیدا بریتیه‌ له‌ 72.8 dynes/cm، هی ئه‌لکهولی ئه‌ثیلی 22.3 یه‌ و مێرکۆری 465 داینه‌.
ئه‌م هێزی ڕاکێشانه‌ به‌ به‌رزبونه‌وه‌ی پله‌ی گه‌رمی ئاوه‌که‌ که‌م ئه‌بێته‌وه‌ به‌ جۆرێك ئه‌گه‌ر پله‌ی گه‌رمی ئاوه‌که‌ 100 پله‌ی سه‌دی بێت ئه‌وا هێزی ڕاکێشانه‌که‌ که‌متر له‌ 50 داین ئه‌بێت، به‌ واتایه‌کی تر ده‌رکه‌وتنی دڵۆپه‌ ئاوه‌کان به‌ شێوه‌ی گۆیی له‌ ئاوی گه‌رمدا زۆر که‌متر ئه‌بینرێت، هه‌روه‌کو چۆن سابون و ماده‌ پاکه‌ره‌وکانیش ئه‌م هێزه‌ زۆر که‌متر ئه‌که‌نه‌وه‌.